Trablusgarp Cephesinde Kritik Bir Gün
18 Ocak 1912 tarihi, Mustafa Kemal Atatürk'ün askerlik hayatında önemli dönüm noktalarından birini teşkil eder. Trablusgarp Savaşı'nın en yoğun günlerinden birinde, Derne bölgesinde İtalyan kuvvetlerine karşı düzenlenen bir baskın operasyonu sırasında yaralanmış ve Hilâliahmer (bugünkü Kızılay) Hastanesi'ne kaldırılmıştır.
Yaralanmanın Detayları
16-17 Ocak 1912 gecesi gerçekleşen çatışma sırasında Binbaşı Mustafa Kemal, komutasındaki yerli kuvvetlerle İtalyanlara karşı baskın tarzında bir taarruz yönetiyordu. Yoğun çarpışmalar esnasında ortaya çıkan toz bulutu içinde kalan genç komutan, sol gözüne isabet eden bir kireç parçası nedeniyle ciddi şekilde yaralandı.
Dönemin tanık ifadelerine göre, Mustafa Kemal'in sol gözünde kanlanma meydana gelmiş ve görme yeteneği ciddi ölçüde zarar görmüştü. Asit borikle yapılan ilk müdahale sonuç vermeyince, 18 Ocak 1912'de Derne'deki Hilâliahmer Hastanesi'ne yatırıldı.
Bingazi Sağlık Başkanı İbrahim Tali Bey'in Tanıklığı
O günleri yakından bilen Bingazi Bölgesi Komutanlığı'nda Sağlık Başkanı olarak görev yapan İbrahim Tali (Öngören) Bey, hatıralarında çarpıcı detaylar paylaşmıştır:
"Komutan Bey'in bir gözünde kan var. Sık nefes alıyor. Elini sıkarken biraz da ateşli olduğunu hissettim."
İbrahim Tali Bey'in Mustafa Kemal'e yönelttiği sorular dikkate değerdir:
- "Ne vakitten beri rahatsızsınız?"
- "Neden geride, Mısır'dan gelmiş olan Kızılay Hastanesi'nde istirahat etmiyorsunuz?"
Görev aşkı ve sorumluluk duygusuyla dolu genç komutan, yaralı olmasına rağmen cepheden ayrılmak istemiyordu. Ancak orada bulunan arkadaşlarının ısrarı ve Enver Bey'in müdahalesiyle nihayet hastaneye götürülebildi.
Tedavi Süreci ve İyileşme
Hastanede kıymetli göz hekimi Dr. Münir Bey'in titiz bakımı ve diğer hastane hekimlerinin özverili hizmeti sayesinde tedavi süreci başlatıldı. Dr. Münir Bey, Mustafa Kemal'e arızanın geçici olduğunu belirtmiş ve tedavisini üzerine almıştı.
İbrahim Tali Bey'in ifadesine göre:
"On beş yirmi gün içinde Mustafa Kemal Bey iyileşerek Derne Komutanlığı'nı ele aldı."
Ancak gerçekte süreç daha zorlu geçmiştir. Mustafa Kemal'in kendisinin 9 Mayıs 1912 tarihinde arkadaşı Kerim Bey'e yazdığı mektupta belirttiği gibi, tam bir ay tedavi görmüş, ardından 4 Mart 1912'deki genel savaş sonrasında rahatsızlığı nüksederek on beş gün daha yataktan kalkamamıştır.
Hilâliahmer Cemiyeti'nin Trablusgarp'taki Rolü
1868 yılında kurulan Hilal-i Ahmer Cemiyeti (bugünkü Kızılay), Trablusgarp Savaşı sırasında cephede büyük bir özveriyle çalışıyordu. Derne, Aziziye, Bingazi, Homs, Trablus ve diğer bölgelerde hastaneler açarak binlerce yaralı askerin tedavisini üstlenmişti.
Mustafa Kemal'in tedavi gördüğü Derne Hilâliahmer Hastanesi, savaşın kritik bir döneminde hayati önem taşıyan hizmetler veriyordu. Bu hastane, genç bir binbaşının hayatını kurtarmakla kalmadı, gelecekte bir ulusun kaderini değiştirecek bir lideri de sağlığına kavuşturdu.
Gözündeki Rahatsızlığın Kalıcı Etkileri
Ne yazık ki, sol gözündeki rahatsızlık Mustafa Kemal'in hayatı boyunca devam edecekti. Tedaviden sonra görme yeteneği kısmen düzelmiş olsa da, sol gözü daha az görmeye devam etti. Doktorlar Mısır'a gitmesini tavsiye ettiler, ancak o bu teklifi kabul etmedi ve görevinin başında kalmayı tercih etti.
Tarihsel Önemi
18 Ocak 1912 tarihi, sadece Mustafa Kemal'in yaralanması açısından değil, onun karakterini gösteren bir olay olması bakımından da önemlidir. Yaralı olmasına rağmen cepheden ayrılmak istememesi, görev bilinci ve fedakarlığı, gelecekte Türk Kurtuluş Savaşı'nda sergileyeceği liderlik özelliklerinin erken işaretleriydi.
Bu olay aynı zamanda Hilâliahmer Cemiyeti ile Atatürk arasındaki ilişkinin de başlangıcını oluşturur. Yıllar sonra, 1935'te cemiyetin adı Atatürk'ün önerisiyle "Kızılay" olarak değiştirilecek ve bu kurum Türkiye'nin en köklü insani yardım örgütü olarak varlığını sürdürecektir.
Sonuç
Derne'deki Hilâliahmer Hastanesi'nde geçirdiği tedavi günleri, Mustafa Kemal Atatürk'ün askerlik kariyerinde unutulmaz bir sayfa olarak tarihe geçmiştir. Gözündeki yaralanma kalıcı etkiler bıraksa da, onun azmi ve kararlılığı hiç eksilmemiş, aksine daha da güçlenerek Çanakkale'de, Kurtuluş Savaşı'nda ve Cumhuriyet'in kuruluşunda liderlik etmiştir.
Bu hikaye, bir liderin fiziksel zorluklar karşısında bile görevini asla terk etmediğinin ve milletine olan bağlılığının güçlü bir örneğidir.
Anahtar Kelimeler: Atatürk Derne, Hilâliahmer Hastanesi, Trablusgarp Savaşı, 18 Ocak 1912, Mustafa Kemal yaralanma, Kızılay tarihi, İbrahim Tali Bey, Dr. Münir Bey
0 Yorumlar