Atatürk'ün Unutulmaz "Pışşık" Anısı: Eskişehir Yolunda Yaşanan Efsane Olay

Atatürk'ün hayatında, onun halkla olan samimi ilişkisini gösteren sayısız anekdot vardır. Bunlardan biri, Eskişehir yolu üzerinde yaşanan ve yıllarca anlatılan eğlenceli bir hatıradır. Bu olay, hem Atatürk'ün mütevazılığını hem de halkın ona duyduğu sevgiyi en güzel şekilde özetlemektedir.

Tenha Bir Köyde Kılavuz Arayışı

Akşamüstü saatlerinde, Atatürk ve beraberindeki heyet Eskişehir yolu üzerindeki bir kasabaya doğru ilerlerken, yolları tenha bir köye düşer. Yolu tam olarak bilmedikleri için yanlarına bir kılavuz almak isterler.

Atatürk'ün çocukluk arkadaşı Salih Bozok, köyde gördükleri yaşlı bir adama seslenir:

"Baba, bize yol gösterecek birini bulabilir misin?"

İhtiyarın cevabı çok içtendir: "Ben ne güne duruyorum!" diyerek hemen otomobilin çamurluğuna atlar.

Yolda Başlayan Sohbet ve Beklenmedik Soru

Yol boyunca Atatürk, Salih Bozok'a işaretle ihtiyarla sohbet etmesini söyler. Salih Bozok da sohbeti başlatmak için aklına gelen ilk soruyu sorar:

"Baba, sen Mustafa Kemal'i tanır mısın?"

İhtiyarın cevabı tereddütsüzdür: "Elbette tanırım!"

Salih Bozok merakla sorar: "Görsen ne yaparsın?"

İhtiyar adamın yüzü aydınlanır, sesi gururla yükselir: "Ayaklarının altına köprü olurum!"

"Pışşık" Anının Doğuşu

Bu samimi itirafın ardından Salih Bozok gülerek yanında oturan Atatürk'ü gösterir: "İşte Mustafa Kemal!"

İhtiyar adam, kendisine gösterilen kişiye tepeden tırnağa bakar. Bir an düşünür... Sonra Salih Bozok'a dönerek parmağıyla göz kapağını aşağıya çeker ve meşhur o sözü söyler:

"Pışşşıkkk!"

Otomobildekiler kahkahalarla gülerken, aynı anda kasaba girişine de varmak üzeredirler.

Gerçeğin Ortaya Çıkışı ve Büyük Utanç

Kasaba girişinde toplanan kalabalık, Mustafa Kemal ve arkadaşlarını görünce coşkuyla alkışlamaya başlar. İşte o anda ihtiyar adam, az önce yanında oturan kişinin gerçekten Mustafa Kemal olduğunu anlar.

Utancından ne yapacağını bilemez ve kalabalığın arasında kaybolur.

Affedici Lider ve İkinci "Pışşık"

Atatürk, ihtiyarın kaybolduğunu fark eder ve Salih Bozok'tan onu bulmasını ister. Kısa bir arama sonucu bulunan ihtiyar, Salih Bozok'u görünce ayaklarına kapanır:

"Ne olur, beni bağışlayın! Bir defa elini öptürsün, ömrüm oldukça çizmesinin çamurunu yiyeyim."

Salih Bozok, bir yandan gülerken bir yandan da parmağıyla göz kapağını aşağıya çeker ve ihtiyara aynı jesti yaparak der:

"Pışşşıkk!"

Bu Anının Bize Öğrettikleri

Bu olay, Atatürk'ün kişiliği hakkında birçok şeyi anlatır:

Mütevazılık: Atatürk, halkın arasında sıradan bir vatandaş gibi seyahat etmekten çekinmezdi.

Mizah anlayışı: Kendisine yapılan bu şakayı da kahkahalarla karşılaması, onun ne kadar rahat ve hoşgörülü biri olduğunu gösterir.

Halkla bağı: İhtiyar adamın "ayaklarının altına köprü olurum" sözü, halkın Atatürk'e duyduğu sevgiyi ve saygıyı özetler.

Affedici tutum: Atatürk'ün ihtiyarı buldurup onu rahatlatması, onun ne kadar şefkatli olduğunun kanıtıdır.

Bu anı, Kemal Arıburnu'nun "Atatürk" kitabında yer almış ve yıllarca anlatıla gelerek Türk halkının hafızasında unutulmaz bir yer edinmiştir. "Pışşık" sözü, günümüzde bile mizahi bir şekilde kullanılmaya devam etmektedir.

---

Not: Bu yazı, Salih Bozok'un anılarından ve Kemal Arıburnu'nun "Atatürk" kitabından derlenerek hazırlanmıştır.