Dünyanın en eski tapınak kompleksi olarak bilinen Göbeklitepe'nin keşif hikayesi, Hollywood filmlerini aratmayacak kadar dramatik ve tesadüflerle dolu. UNESCO Dünya Miras Listesi'nde yer alan bu eşsiz arkeolojik sit alanının ortaya çıkışı, Şanlıurfa'nın Örencik köyünde yaşayan sıradan bir çiftçi ailesinin ellerinde şekillendi.
Sıradan Bir Tarla, Sıradışı Bir Keşif
1980'li yılların ortalarında, bugün milyonlarca turistin hayranlıkla gezdiği Göbeklitepe'nin bulunduğu alan, Yıldız ailesinin atalarından kalma sıradan bir tarlaydı. Mahmut Yıldız'ın anlattığına göre, burası taşlı olmasına rağmen oldukça verimli bir tarlaydı ve ailesi burada mercimek yetiştiriyordu.
İlginç olan nokta, bu toprakların kutsal olduğunun yerel halk tarafından bilinmesiydi. Köylüler burada kurban kesiyor ve dualar ediyordu. Sanki toprak altında uyuyan antik tapınağın ruhu, bin yıllar sonra bile hissediliyordu.
1986: Tarihi Değiştirecek Bulgu
1986 yılının sıcak bir gününde, Şavak amca tarlada çift sürerken hayatını değiştirecek iki taş parçasını buldu. O dönem için sıradan görünen bu taşlar, aslında insanlık tarihinin en büyük keşiflerinden birinin anahtarı olacaktı.
Baba İbrahim Yıldız ve Şavak amca, buldukları eserleri büyük bir özenle müzeye götürmeye karar verdiler. 50 derece sıcakta battaniyeye sardıkları bu değerli parçaları, 20 kilometre boyunca at arabasıyla taşıdılar. Ne yazık ki müze müdürü, tarih öğretmeni olmasına rağmen arkeolog olmadığı için eserlerin değerini anlayamadı ve bunları "kireç taşı" olarak nitelendirdi.
Hayal Kırıklığından Keşfe
Şavak amcanın müzede teşekkür edilerek ağırlanacağı hayali, müze müdürünün ilgisizliği karşısında suya düştü. Hatta taşları geri götürmesi istenince, "Bir defa bu taşı getirdim, bir daha tekrar at arabasıyla köye götürmem, yolda çöpe atarım" diyerek tepkisini gösterdi. Bu sözler ironik bir şekilde eserlerin müzede kalmasını sağladı.
4-5 yıl boyunca müze bahçesinde atıl durumda kalan bu eserler, 1990'ların başında Alman arkeologların dikkatini çekti. Nevali Çori kazılarını tamamlayan Prof. Dr. Klaus Schmidt, müzedeki taşları gördüğünde o kadar heyecanlandı ki, geceyi uyuyamadan geçirdiğini sonradan anlatacaktı.
Prof. Dr. Klaus Schmidt ve Büyük Keşif
1992 yılında başlayan keşif çalışmaları sırasında Schmidt, elinde herhangi bir harita olmadan iki farklı yerde kazı yaptı ancak bir sonuç alamadı. Asıl dönüm noktası, Yıldız ailesinin tarlada çift sürerken sapana takılan ve kırmaya çalıştıkları o "bela taş" oldu.
Babası İbrahim Yıldız'ın balyozla kırdığı bu taş parçası, Prof. Dr. Schmidt'in dikkatini çekti. Çevresini kazdığında ortaya çıkan boğa kabartması, yıllardır aradığı büyük keşfin işaretiydi. Bu an, dünya arkeolojisinin dönüm noktalarından biri olarak tarihe geçti.
Keşfin Ardından: 20 Yıllık Yolculuk
1994 yılında resmi kazılar başladıktan sonra Mahmut Yıldız, 20 yıl boyunca Prof. Dr. Klaus Schmidt öncülüğündeki kazı ekibinde görev aldı. 2005 yılında yaşının ilerlemesi nedeniyle bu görevinden ayrılan Yıldız, tarihten kopmadı ve Göbeklitepe'de güvenlik görevlisi olarak çalışmaya devam etti.
Günümüzde Göbeklitepe'nin Yaşayan Tanığı
Bugün Mahmut Yıldız, yöresel kıyafetiyle Göbeklitepe'nin en tanınmış simalarından biri. Dünyanın dört bir yanından gelen turistlere gönüllü rehberlik yapan Yıldız, keşfin birinci elden tanığı olarak ziyaretçilere unutulmaz anlar yaşatıyor.
Sonuç: Tesadüfün Gücü
Göbeklitepe'nin keşif hikayesi, tarihin nasıl tesadüflerle şekillendiğinin mükemmel bir örneği. Sıradan bir çiftçi ailesinin tarlada bulduğu taşlar, insanlık tarihini 6.000 yıl geriye götürdü ve medeniyetin başlangıcı hakkındaki tüm teorileri değiştirdi.
Bu hikaye bize şunu öğretiyor: Bazen en büyük keşifler, en beklenmedik yerlerden ve en sıradan insanların ellerinden çıkar. Göbeklitepe sadece antik bir tapınak kompleksi değil, aynı zamanda merakın, sabrın ve tesadüfün gücünün de bir kanıtıdır.
Göbeklitepe hakkında daha fazla bilgi edinmek ve bu eşsiz keşfin detaylarını öğrenmek için blogumuzu takip etmeye devam edin.
0 Yorumlar