Tarihte pek az lider, Mustafa Kemal Atatürk kadar genç yaşta bu denli büyük sorumluluklar üstlenmiş ve bu sorumlulukların hakkını vermiştir. Prof. Dr. İlber Ortaylı'nın da dikkat çektiği gibi, Atatürk'ün askeri ve siyasi kariyeri, bir liderlik okulu niteliğindedir.
Genç Bir Subayın İlk Adımları: Şam ve Selanik Yılları
24 yaşında, henüz genç bir kurmay yüzbaşı iken Şam'da 5. Ordu'da görev yapan Mustafa Kemal, sadece askeri görevlerini yerine getirmekle kalmadı. Bu dönemde Osmanlı İmparatorluğu'nun içinde bulunduğu siyasi ve sosyal sorunları yerinde gözlemleme fırsatı buldu. Şam, onun için sadece bir görev yeri değil, aynı zamanda Osmanlı coğrafyasının nabzını tuttuğu ilk duraktı.
26 yaşında Selanik'te 3. Ordu'da görev alırken, İttihat ve Terakki hareketi içinde aktif rol almaya başladı. Selanik, o dönemin siyasi hareketlerinin merkezi konumundaydı ve genç subay, burada sadece askeri değil, siyasi düşünce yapısını da geliştirdi.
İstanbul'da Kritik Görev: Hareket Ordusu
28 yaşında 31 Mart Vakası sonrasında İstanbul'a gelen Hareket Ordusu'nda görev aldı. Bu dönem, onun için hem askeri hem de siyasi açıdan dönüm noktasıydı. Başkentin karmaşık siyasetine tanık oldu ve merkezi yönetimin zaaflarını yakından gözlemledi.
Savaş Meydanlarında Olgunlaşma
29 yaşında Fransa'da Picardie Manevraları'na katıldı. Batı ordularının modern savaş tekniklerini inceleme fırsatı buldu. Bu deneyim, ileride Çanakkale ve Kurtuluş Savaşı'nda uygulayacağı stratejilerin temelini oluşturdu.
30 yaşında İtalyanların Trablusgarp'ı işgali üzerine Şark Gönüllüleri Komutanlığı'nda görev aldı. Bu, onun ilk gerçek savaş komuta deneyimiydi. Çöl koşullarında, sınırlı imkanlarla büyük bir direniş örgütledi.
Balkan Dramı ve Edirne'nin Kurtuluşu
31-32 yaşında Balkan Savaşları'nın acı yenilgilerine tanık oldu. Ancak 32 yaşında Edirne'nin geri alınmasında önemli rol oynadı. Bu zafer, bir dizi yenilgi içinde ümit ışığı oldu.
Diplomatik Görev: Sofya Ataşeliği
33 yaşında Sofya Askeri Ataşeliği görevi, onun sadece askeri değil, diplomatik yeteneklerini de geliştirdi. Balkan siyasetini ve uluslararası ilişkileri yakından takip etti.
Çanakkale'de Efsane Doğuyor
34 yaşında Çanakkale'de tümen komutanı olarak tarihe geçecek bir savunma gerçekleştirdi. "Ben size taarruzu değil, ölmeyi emrediyorum" sözüyle askerlerine ilham verdi. Anafartalar kahramanı ünvanını bu cephede kazandı.
Kolordu ve Ordu Komutanlıkları
35 yaşında Diyarbakır'da kolordu komutanı olan Mustafa Kemal, artık üst düzey bir komutan konumundaydı.
36-37 yaşında Suriye ve Filistin'de ordu ve ordular grubu komutanlıklarında bulundu. Bu görevler, onun stratejik düşünce kapasitesini ve büyük birlikleri sevk ve idare yeteneğini geliştirdi.
Zirve: Bir Milletin Başında
38 yaşında Anadolu'da başlattığı Kurtuluş Savaşı ile artık sadece bir komutan değil, bir milletin lideri olmuştu. İşgal altındaki bir ülkede, hiçbir şey yokken her şeyi yarattı.
Sonuç: Liderlik Dersleri
Mustafa Kemal Atatürk'ün 24 yaşından 38 yaşına kadarki 14 yıllık yolculuğu, olağanüstü bir liderlik hikayesidir. Her görev, bir sonraki için hazırlık; her zorluk, yeni bir deneyim olmuştur.
Bu süreçte kazandığı:
- Çok yönlü deneyim: Farklı coğrafyalarda, farklı koşullarda görev yapma
- Stratejik düşünce: Hem taktik hem de stratejik düzeyde planlama yeteneği
- Kriz yönetimi: En zor koşullarda bile soğukkanlılığını koruma
- Vizyon sahibi olma: Sadece günü değil, geleceği görme yeteneği
Atatürk'ün bu yolculuğu, genç liderlere şunu göstermektedir: Yaş değil, deneyim, cesaret ve vizyon önemlidir. 38 yaşında bir milleti kurtarmak için yola çıkan bir liderin arkasında, 14 yıllık yoğun bir hazırlık süreci vardır.
Bu yazı, Prof. Dr. İlber Ortaylı'nın Atatürk'ün askeri kariyerine dair tespitlerinden esinlenerek hazırlanmıştır.
0 Yorumlar