Liderlik sadece vizyonla değil, aynı zamanda karakterle de ölçülür. Mustafa Kemal Atatürk'ün yakın çalışma arkadaşlarından Cemal Hüsnü Taray'ın anlattığı bir anı, büyük liderin vefa anlayışını ve insan ilişkilerine verdiği değeri gözler önüne seriyor.
Bir Üniversite Gibi Sofra
Atatürk'ün köşkündeki akşam yemekleri sıradan toplantılar değildi. Her akşam aynı isimlerin yer aldığı bu sofralar, adeta bir düşünce laboratuvarı, bir fikir atölyesi işlevi görüyordu. Arkadaşları arasında yapılan bir sohbet sırasında Cemal Hüsnü Taray, önemli bir öneri getirdi: Bu sofrada düzenli olarak yer alan kişilere vatana hizmet tertibinden maaş bağlanmalı, aynı zamanda genç devlet adamı adaylarına da bu sofradan faydalanma fırsatı verilmeliydi.
Beklenmedik Bir Çağrı
Bu sözler kısa sürede Atatürk'ün kulağına ulaştı. Bir gün yemek saatinden önce Cemal Hüsnü Taray köşke çağrıldı. Karşısında biraz sert bir Atatürk vardı: "Beni vesayet altına alıyormuşsunuz, etrafımdaki insanları ayırıp yerine gençleri koyacakmışsınız."
Cemal Hüsnü durumu açıklamaya çalıştı. Niyetinin kötü olmadığını, sadece gençlerin bu değerli sofradan faydalanmasını istediğini belirtti. Ancak Atatürk'ün vereceği cevap, bir liderin vefa anlayışını tarihe not düşürecek bir ders niteliğindeydi.
"Bu Adamlar Hayatlarını Ortaya Attı"
Atatürk, "Bak çocuk" diyerek sözüne devam etti ve şu unutulmaz açıklamayı yaptı:
"Bu adamlar davanın ne olacağını, nasıl biteceğini, benim akıbetimi bilmeden, bana güvenerek hayatlarını ortaya atmışlardır. Benim onlara karşı vefa borcum vardır. Hayatımdan sonra da hiçbir sıkıntıya düşmelerini istemem."
Bu sözler, liderlikteki en önemli prensiplerden birini açıkça ortaya koyuyordu: Sadakat karşılıksız bırakılmamalı, fedakarlık unutulmamalıdır.
İki Kritik Soru
Atatürk konuşmasını iki retorik soruyla sürdürdü:
"Sizi mi evvel tanıyordum, onları mı?"
"Devlet işlerini sizlere mi verdim, onlara mı?"
Her iki sorunun cevabı da belliydi: Önce gelenler, zorlu günlerde yanında olanlar, belirsizliğe rağmen inananlar... Cemal Hüsnü kalktı, Atatürk'ün elini öptü ve özür diledi.
Gençlere Açık Kapı
Ancak Atatürk burada durmadı. Öfkesi geçtikten sonra şu eklemede bulundu:
"Tanıdığın yetişecek gençler varsa, onlara sofram her zaman açıktır. Davet ederseniz beni sevindirirsiniz."
Bu cümle gösteriyordu ki Atatürk, genç kuşakların yetişmesine de önem veriyordu. Ancak bunu, eski arkadaşlarını bir kenara iterek değil, onlarla birlikte yapmanın yollarını arıyordu.
Günümüze Işık Tutan Bir Ders
Bu anekdot, bugün liderlik üzerine düşünen herkes için değerli dersler içeriyor:
Vefa liderin temelidir: Zor günlerde yanında olan insanları unutmak, karaktersizliğin işaretidir. Atatürk bu prensibi hayatının merkezine koymuştu.
Sadakat karşılıksız kalmamalı: "Hayatlarını ortaya atan" insanlara karşı sorumluluk hissetmek, büyük liderlerin ortak özelliğidir.
Yenilik ile geleneği dengelemek: Genç kuşaklara fırsat vermek önemlidir, ancak bu eskiyi yok sayarak değil, eskiyle yeniyi harmanlayarak yapılmalıdır.
İnsan ilişkileri hesaptan öte: Atatürk'ün "vefa borcu" ifadesi, ilişkilerin salt çıkar hesabına dayandırılamayacağını gösterir.
Sonuç
Cemal Hüsnü Taray'ın aktardığı bu hatıra, Atatürk'ün sadece bir devlet kurucusu değil, aynı zamanda derin bir insanlık ve vefa anlayışına sahip bir lider olduğunu gösteriyor. Belirsiz günlerde ona inanan, her şeyini ortaya koyan arkadaşlarına karşı hissettiği sorumluluk, onun karakterinin ayrılmaz bir parçasıydı.
Bugün yöneticilik, liderlik ya da herhangi bir sorumluluk pozisyonunda olanlar için bu hikaye önemli bir hatırlatıcıdır: Başarı yalnızca vizyonla değil, yanınızdaki insanlara gösterdiğiniz vefa ile de ölçülür.
Kaynak: Şükran Soner, "Her Yönüyle Atatürk", Cemal Hüsnü Taray'dan aktaran: Avni Altıner, 1981
0 Yorumlar