Milli Mücadele'nin Simge İsmi: Diyap Ağa Kimdir?
Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluş yıllarında, TBMM kürsüsünden yankılanan sözler tarihe not düşülmüştür. Bu sözlerin sahibi, Tunceli Mebusu Diyap Ağa'dır. 3 Kasım 1922'de yaptığı tarihi konuşmayla milli birlik ve beraberlik mesajı veren Diyap Ağa, Milli Mücadele döneminin en önemli şahsiyetlerinden biri olarak hafızalarda yer etmiştir.
3 Kasım 1922: Tarihi Konuşmanın Tam Metni
Diyap Ağa'nın TBMM kürsüsünden yaptığı konuşma, sadeliği ve samimiyetiyle bugün bile yüreklerimizi ısıtmaktadır:
"Efendiler, kusura bakmayınız, ben ihtiyarım. Hepimiz biliyor ve söylüyoruz ki; dinimiz ve diyanetimiz, aslımız, neslimiz hep birdir. Bizim içimizde ayrılık, gayrılık yoktur. İsmimiz de, dinimiz de Allahımız da birdir."
Konuşmasına şu anlamlı sözlerle devam eden Diyap Ağa, kardeşlik mesajını net bir şekilde ortaya koymuştur:
"Düşmanlar bizi birbirimize saldırtmak için tuzaklar yapıyorlar. Sen şöyle, ben böyleyim diye. Ne yaparlarsa nafile, biz hep kardeşiz. Birisinin beş, bir diğerinin on oğlu olur. Biri Hasan, biri Mehmet, biri Ahmet, bir Abdullah'tır. Fakat hepsi insandırlar."
"Buraya Kaçmaya Değil, Savaşmaya Geldik!"
Diyap Ağa'nın tarihe geçen bir diğer önemli anı ise Kütahya-Eskişehir Savaşları döneminde yaşanmıştır. Yunan kuvvetlerinin Ankara'ya yaklaşması üzerine meclisin Kayseri'ye taşınması fikri gündeme geldiğinde, Diyap Ağa kürsüye çıkarak tarihi bir tepki göstermiştir:
"Beyler, biz buraya düşmandan kaçmaya değil, savaşmaya geldik!"
Bu sözler, hem Türk Ordusu'na hem de TBMM'ye büyük moral vermiş, kararlılık ve direniş ruhunu pekiştirmiştir. O günlerde Yunan toplarının sesleri Ankara'dan duyulurken, Diyap Ağa'nın bu çıkışı milli iradenin ne kadar güçlü olduğunu göstermiştir.
Milli Birlik ve Kardeşlik Vurgusu
Diyap Ağa'nın konuşmasında dikkat çeken en önemli nokta, etnik köken farkı gözetmeksizin tüm Türkiye halkının kardeşliğini vurgulamasıdır. "Türkler ve Kürtler kardeştir, dindaştır. Hepimiz Türk'üz" sözleriyle, o dönem için oldukça ileri görüşlü bir yaklaşım sergilemiştir.
Konuşmanın Ana Mesajları:
- Birlik ve Beraberlik: Din, dil, tarih ve kader birliğinin önemi
- Kardeşlik: Tüm halkın aynı vatan evlatları olduğu
- Düşman Oyunları: Bölücülük tuzaklarına karşı uyanık olunması
- Milli İrade: Zorluklara rağmen mücadeleye devam kararlılığı
Mustafa Kemal Paşa ve Diyap Ağa İlişkisi
Diyap Ağa'nın Mustafa Kemal Paşa ile olan yakın ilişkisi, Milli Mücadele'nin başarısında önemli rol oynamıştır. İki lider arasındaki güven ve işbirliği, doğu vilayetlerinden gelen desteğin sağlanmasında kritik öneme sahip olmuştur.
Lausanne Görüşmeleri ve Diyap Ağa'nın Duası
Konuşmasında Lausanne'a giden Türk heyetine de değinen Diyap Ağa, şu sözlerle dua etmiştir:
"Murahhaslarımız haklarımızı kurtarmaya Avrupa'ya gidiyorlar. Allah yardımcıları olsun. Hamd olsun, gidenler dinini diyanetini bilen adamlardır."
Diyap Ağa'nın Mirası: Bugüne Işık Tutan Sözler
98 yıl önce söylenen bu sözler, bugün de aynı değerini korumaktadır. Diyap Ağa'nın "La İlahe İllallah, Muhammedün Resulullah. İşte bu, hepsi bu" diyerek bitirdiği konuşması, karmaşık siyasi meseleleri basit ve anlaşılır bir dille ifade etme sanatının örneğidir.
Diyap Ağa'dan Günümüze Mesajlar:
- Milli birlik her türlü farklılığın üzerindedir
- Kardeşlik bağları düşman oyunlarıyla koparılamaz
- Vatan savunması her şeyden önce gelir
- Birlikte hareket etmek zaferin anahtarıdır
Sonuç: Unutulmaması Gereken Bir Lider
Diyap Ağa, sadece bir milletvekili değil, aynı zamanda halkın sesiyle konuşan, yüreğiyle hareket eden bir liderdi. "Ben ihtiyarım, kusura bakmayınız" diyerek başladığı konuşmasında gösterdiği tevazu, söylediklerinin derinliğiyle birleşince ortaya unutulmaz bir tablo çıkmıştır.
Milli Mücadele tarihimizin bu önemli şahsiyetini anmak ve sözlerini yeni nesillere aktarmak, hepimizin sorumluluğudur. Diyap Ağa'nın 3 Kasım 1922'deki konuşması, zorlu günlerde bile birlik ve kardeşlik çağrısının ne kadar güçlü olabileceğini göstermektedir.
Unutmayalım: "Hepimiz biriz ve kardeşiz."
Not: Bu yazı, Diyap Ağa'nın TBMM'deki tarihi konuşmasından ve Milli Mücadele dönemindeki önemli olaylardan yola çıkılarak hazırlanmıştır.
0 Yorumlar